WANG KAN LUENG WATER FALL

น้ำตก

วังก้านเหลือง

จังหวัดลพบุรี

กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

น้ำตกวังก้านเหลือง อยู่ในสวนรุกขชาติวังก้านเหลือง มีลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์ เป็นน้ำตกขนาดไม่ใหญ่มาก มีน้ำไหลตลอดปี มีลักษณะพิเศษคือมีต้นน้ำเป็นตาน้ำขนาดใหญ่ ผุดขึ้นมาจากใต้ดิน แทนที่จะมีต้นน้ำอยู่บนภูเขาสูง ธารน้ำตกจะไหลเลาะมาตามที่ลาด ตกปะทะหินผาเป็นชั้นๆ นับ 10 ชั้น และไหลลงไปบรรจบกับแม่น้ำป่าสัก บริเวณน้ำตกมีต้นไม้ร่มรื่น แต่ละชั้นจะมีแอ่งรับน้ำเหมาะสำหรับลงเล่นน้ำ

น้ำตกวังก้านเหลือง ตั้งอยู่ที่ หมู่ที่ 4 ตำบลท่าดินดำ อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี น้ำตกแห่งนี้เป็นน้ำตกที่มีขนาดไม่ใหญ่โตนัก แต่มีความาสวยงามไม่แพ้น้ำตกแห่งอื่นๆ และเป็น น้ำตกที่มีความประหลาดมาก เพราะแทนที่ต้นน้ำจะอยู่บนภูเขาสูงกลับปรากฎว่า ต้นน้ำแห่งนี้เป็นตาน้ำขนาดใหญ่ ผุดขึ้นมาจากใต้ดิน ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกห่างจากบริเวณน้ำตกประมาณ 1.5 กิโลเมตร ธารน้ำตกจะไหลเลาะไปตามที่ลาด ปะทะกับหินผาเป็นชั้น ๆ นับได้ไม่ต่ำกว่า 10 ชั้น แล้วไหลลงไปบรรจบกับแม่น้ำป่าสัก รอบ ๆ บริเวณร่มรื่นไปด้วยต้นไม้ใหญ่น้อยที่ขึ้นปกคลุม มีหินงอกหินย้อยเกิดขึ้นหลายแห่ง และหิน ที่น้ำตกแห่งนี้มีลักษณะพิเศษ คือ ไม่ลื่น สามารถเดินผ่านได้สะดวก และเสน่ห์อีกอย่างหนึ่งของน้ำตกแห่งนี้ ก็คือ มีน้ำไหลแรงตลอดทั้งปี

น้ำตกแห่งนี้ได้ชื่อ ก้านเหลือง ตามชื่อต้นไม้ที่ในอดีตมีอยู่มากมายในบริเวณนี้ คือ ต้นก้านเหลือง หรือต้นกะเหลือง หรือกระทุ่มคลอง เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่จัดอยู่ใน Family Ruviaceae เช่นเดียวกับต้นกระทุ่มชนิดอื่นๆ มีชื่อทางพฤษศาสตร์ว่า Naucleau orientalis L. เป็นต้นไม้ที่ เจริญเติบโตได้ดี ในพื้นที่ใกล้แหล่งน้ำจะเป็นต้นไม้ผลัดใบ ใบของต้นก้านเหลืองมีลักษณะยาวรี ปลายใบมน ใบกว้างประมาณ 3-4 นิ้ว ยาวประมาณ 8-10 นิ้ว เกิดเป็นคู่ตรงข้ามกัน ที่โคนก้านใบแต่ละใบจะมีหูใบเป็นแผ่นเล็กๆติดอยู่ 1 คู่ ใบเหนียวทนทาน ในอดีตเคยมีการนำไปใช้ ในการมุงหลังคาบ้าน เนื้อไม้ละเอียดสีเหลืองสด มีผลกินได้

การจัดกิจกรรมในสวนรุกขชาติวังก้านเหลือง- กิจกรรมการเข้าค่ายและเดินทางไกลลูกเสือ - เนตรนารี - กิจกรรมค่ายอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ข้อมูลเกี่ยวกับพรรณไม้

ความหลากหลายของชนิดพันธุ์ไม้ในสวนรุกขชาติวังก้านเหลือง มีจำนวน ๒๙๕ ชนิด ๑๓๐ สกุล ๗๖ วงศ์ แบ่งตามลักษณะวิสัย ได้แก่

ไม้ยืนต้น ๑๔๗ ชนิด ไม้พุ่ม ๖๔ ชนิด
ไม้ล้มลุกและหญ้า ๓๗ ชนิด
ไม้เลื้อยและไม้พุ่มทอดเลื้อย ๓๘ ชนิด
ไม้น้ำ ๙ ชนิด

ในจำนวนนี้เป็นพืชพื้นเมืองในท้องถิ่น ๑๖๑ ชนิด พืชพื้นเมืองจากแหล่งอื่นในไทย ๔๔ ชนิด และพืชต่างถิ่น ๓๑ ชนิด

พื้นที่ประกอบด้วยป่าเบญจพรรณ พันธุ์ไม้เด่นโดยรวม ได้แก่ มะดูก อินทรชิต มะเกลือ ตะโกนา ลำตาควาย สะเดา มะกา เสี้ยวป่า ไผ่รวก และป่าดงดิบชื้นเป็นสังคมพืชย่อยแบบป่าดงดิบชื้นชายน้ำ

พันธุ์ไม้เด่นโดยรวม ได้แก่ ก้านเหลือง ประดู่ส้ม สัตตบรรณ มะเดื่อกวาง หาด โสกน้ำ มะเดื่ออุทุมพร ดีหมี เป็นต้น จากการตรวจสอบสถานภาพพบพืชถิ่นเดียว (Endemic) ๕ ชนิด ได้แก่ จำปีสิรินธร (Magnolia sirindhorniae Noot.& Chalermglin) โมกราชินี (Wrightia sirikitiae Mid.& Santisuk) ลำตาควาย (Diospyros coaetanea (Craib) Fletcher) อรพิม (Bauhinia winitii Craib) และเข้าพรรษา (Globba winitii C.H. Wright) พืชที่เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์เป็นอย่างยิ่ง (Critically Endangered : CR) ๑ ชนิด คือ กฤษณา (Aquilaria crassna Pierre ex Lecomte)

พืชที่มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (Vulnerable : VU) ๒ ชนิด ได้แก่ จำปีสิรินธร และโมกราชินี พืชหายาก (Rare : R) ๒ ชนิด ได้แก่ ลำตาควาย และเข้าพรรษา พืชที่ถูกคุกคาม (Threatened : T) ๔ ชนิด คือ หูหมี (Epithema carnosa Benth.) มะยมป่า (Ailanthus triphysa (Dennst.) Alston) อรพิม และกฤษณา

ทั้งนี้พืชที่มีสถานภาพและการคุกคามที่พบในพื้นที่ศึกษาเกือบทั้งหมดเป็นพืชที่นำเข้ามาปลูกโดยมีถิ่นกำเนิดจากแหล่งอื่นในประเทศไทย มิได้เป็นพืชในท้องถิ่น ยกเว้น ลำตาควาย และหูหมี เป็นพืชพื้นเมือง

ข้อมูลพรรณไม้สำคัญที่พบในสวน เช่น

พรรณไม้ท้องถิ่นดั่งเดิม ได้แก่ มะดูก มะเกลือ ลำตาควาย มะกา ประดู่ส้ม
พรรณไม้หายาก ได้แก่ ลำตาควาย เข้าพรรษา อรพิม
พรรณไม้ใกล้สูญพันธุ์ ได้แก่ กฤษณา
พรรณไม้อื่นๆ...จำปีสิรินธร โมกราชินี โมกเหลือง แคสันติสุข จันทน์หอม

สภาพดิน

เป็นดินบริเวณที่ราบตะกอนลุ่มแม่น้ำป่าสัก ชุดดินส่วนใหญ่จะเป็นดินชุดสบปราบ ดินชุดชัยบาดาล และดินชุดลำนารายณ์ ซึ่งเป็นกลุ่มชุดดินที่เป็นดินร่วนปนเหนียวชั้นหน้าดินตื้น จนถึงปานกลาง ความอุดมสมบูรณ์ของดินปานกลางจนถึงค่อนข้างสูง เหมาะสมในการปลูกพืชไร่

สภาพอากาศ

ลักษณะภูมิอากาศโดยทั่วไปเป็นแบบร้อนชื้น ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงใต้ มีอุณหภูมิโดยเฉลี่ยตลอดปี ๒๙ องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุดประมาณ ๓๘ องศาเซลเซียส และอุณหภูมิต่ำสุดประมาณ ๑๔ องศาเซลเซียส มีฝนตกเฉลี่ยปีละประมาณ ๑,๒๐๐ มิลลิเมตรและมีความชื้นสัมพัทธ์ เฉลี่ยร้อยละ ๗๑.๐ มี ๓ ฤดู คือ ฤดูร้อน ฤดูฝน ฤดูหนาว โดยอากาศจะร้อนจัดในเวลากลางวันและค่อนข้างหนาวเย็นในเวลากลางคืน ฤดูหนาวมีอากาศหนาวและลมพัดแรงจัด

ที่ตั้ง

สวนรุกขชาติวังก้านเหลือง ตั้งอยู่ในท้องที่ หมู่ที่ ๔ ตำบลท่าดินดำ อำเภอชัยบาดาล และหมู่ที่ ๑ ตำบลท่าหลวง อำเภอท่าหลวง จังหวัดลพบุรี มีพื้นที่รับผิดชอบ จำนวน ๓๕๐ ไร่

ทิศเหนือ จรดเขตพื้นที่ทำกินของราษฎร
ทิศใต้ จรดเขตพื้นที่ทำกินของราษฎร
ทิศตะวันออก จรดเขตพื้นที่ทำกินของราษฎร
ทิศตะวันตก จรดเขตพื้นที่ทำกินของราษฎร

การเดินทาง

สวนรุกขชาติวังก้านเหลือง อยู่ระหว่างหลักกิโลเมตรที่ ๕๖ - ๕๗ ของทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข ๒๐๘๙ (สายอำเภอวังม่วง – อำเภอ ท่าหลวง - อำเภอชัยบาดาล) เป็นทางลาดยางตลอด สามารถเดินทางจากกรุงเทพมาท่องเที่ยวมาเช้ากลับเย็นได้อย่างสบาย มีรายละเอียดเกี่ยวกับเส้นทางในการเดินทาง ดังนี้

จากจังหวัดลพบุรี

ไปตามทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข ๑ (จากจังหวัดลพบุรี - อำเภอโคกสำโรง) ระยะทาง ๓๕ กิโลเมตร ถึงวงเวียนอำเภอโคกสำโรง ตรงไปเพื่อเข้าสู่ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๒๐๕ (จากอำเภอโคกสำโรง – สี่แยกม่วงค่อม - อำเภอท่าหลวง) ระยะทาง ๔๕ กิโลเมตร ถึงสี่แยกไฟแดง อำเภอ ท่าหลวงเลี้ยวซ้ายไปตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๒๐๘๙ (จากอำเภอท่าหลวง -อำเภอชัยบาดาล) ระยะทาง ๘ กิโลเมตร ถึงสวนรุกขชาติวังก้านเหลือง รวมระยะทาง ๘๘ กิโลเมตร

จากจังหวัดสระบุรี

ไปตามทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข ๑ ระยะทาง ๑๖ กิโลเมตรถึงสามแยกพุแค เลี้ยวขวาเข้าสู่ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๒๑ (จากพุแค - สี่แยกซอย ๑๒ - สี่แยกม่วงค่อม) ระยะทาง ๕๐ กิโลเมตร เลี้ยวขวาเพื่อเข้าสู่ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๒๐๕ (จากสี่แยกม่วงค่อม - อำเภอท่าหลวง) ระยะทาง ๑๕ กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายที่สี่แยกไฟแดงอำเภอท่าหลวง ไปตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๒๐๘๙ (สายอำเภอท่าหลวง-อำเภอ ชัยบาดาล) ระยะทาง ๘ กิโลเมตร ถึงสวนรุกขชาติวังก้านเหลือง รวมระยะทาง ๘๙ กิโลเมตร

กางเต้นท์

สิ่งอำนวยความสะดวก

จุดกางเต้นท์รองรับนักท่องเที่ยวได้ประมาณ 100 คน

ห้องน้ำบริเวณจุดกางเต้นท์

จุดการเต้นท์ (ฟรี)

- จุดกางเต้นท์ที่ 1 สามารถกางเต็นท์ริมน้ำตกได้ ต้องมีคน เกิน 7-8 คนขึ้นไป เพื่อความปลอดภัย
- จุดกางเต้นท์ 2 ใกล้สำนักงาน 1-5 คน (เพื่อความปลอดภัย)
- สามารถประกอบอาหารได้ มีไฟฟ้าไว้บริการ มีห้องน้ำบริการ
- ร้านอาหารจะอยู่ห่าง 800-900 เมตร โดยอยู่บริเวณตัวน้ำตกใหญ่ ร้าน เปิด 08.00 น - 17.00 น.